در جهانی که با انرژی های تجدیدپذیر اداره می شود، کابل های غول پیکر سراسر جهان را می گذرانند و انرژی خورشیدی و بادی را از کشوری به کشور دیگر می آورند. این شریان‌های سبز در مکان‌هایی که خورشید تابان  نمی‌تابد و باد شدیدی نمی‌وزد شکاف‌های کمبود انرژی را پر می‌کنند. حداقل 9 مورد از این کابل های برق فرامرزی که به عنوان اتصال دهنده ها شناخته می شوند در اروپا برنامه ریزی شده اند به طوری که یک خط 250 کیلومتری از آلمان تا سوئد و یک کابل 760 کیلومتر از دانمارک تا بریتانیا در حال کار هستند. اما کابلی که شرکت بریتانیایی Xlinks می خواهد بسازد از شرکت ها دیگر با اختلاف پیشی خواهد  گرفت.

کابل های برق فرامرزی، که اغلب به عنوان اتصال دهنده نامیده می شوند، پیوندهای زیرساختی فیزیکی هستند که امکان انتقال برق بین دو یا چند کشور را فراهم می کنند. این اتصال دهنده ها نقش مهمی در امکان تبادل برق، افزایش امنیت انرژی، ترویج یکپارچه سازی انرژی های تجدیدپذیر و تسهیل یکپارچه سازی بازار برق در کشورها یا مناطق مختلف ایفا می کنند.

اتصال دهنده ها می توانند کابل های زیرآبی باشند که در زیر دریاها یا اقیانوس ها گذاشته شده اند یا می توانند کابل های زیرزمینی یا هوایی باشند که کشورهای همسایه را از طریق مرزهای زمینی به هم متصل می کنند. این کابل ها معمولاً خطوط جریان مستقیم ولتاژ بالا (HVDC) یا جریان متناوب (AC) بسته به فاصله و الزامات فنی اتصال هستند.

شرکت Xlinks با حمایت شرکت اکتپوس انرژی Octopus Energy)) در بریتانیا قصد دارد نیروی خورشیدی را از مراکش آفتابی به بریتانیای ابری با کابل‌های HVDC  (جریان مستقیم ولتاژ بالا) به صورت زیردریایی که طول آن به 3800 کیلومتر می رسد انتقال دهد و در این صورت این کابل به طولانی‌ترین کابل در جهان تبدیل خواهد شد. این انتقال با مبلغ هنگفت 20 میلیارد پوند صورت می گیرد و این پروژه می تواند 8 درصد از تقاضای انرژی بریتانیا را تامین کند که برای روشن نگه داشتن چراغ های 7 میلیون خانه کافی خواهد بود.

اما موانع زیادی وجود دارد که باید قبل از به کار افتادن یک اتصال دهنده از بین بروند. به طور مثال برخی از پروژه ها به دلیل کمبود سرمایه شکست خورده اند و یا به دلیل نبود کارخانه‌هایی که واقعاً بتوانند چنین کابل های بزرگی را بسازند تمام برنامه‌ریزی های خود را از دست داده‌اند.

برداشت انرژی خورشیدی مراکش

برقی که در امتداد کابل Xlinks حرکت می کند، سفر خود را در Guelmim-Oued Noun، منطقه ای در جنوب مراکش، که Xlinks اجاره نامه ای 50 ساله را برای ساخت 10.5 گیگاوات تولید انرژی خورشیدی و بادی تضمین کرده است آغاز خواهد کرد. دولت مراکش مبالغ اجاره مکان و همچنین درآمد مالیاتی برای صادرات برق دریافت خواهد کرد. اگرچه قطعات پنل‌های خورشیدی از چین می‌آیند، اما در مراکش مونتاژ می‌شوند و به گفته موریش10 هزار شغل برای این کشور ایجاد خواهد شد.

این کشور در دهه گذشته به یک رهبر بین المللی در زمینه انرژی های تجدیدپذیر تبدیل شده است به طوری که این کشور پروژه هایی مانند مجتمع نور اورزازات که یکی از بزرگترین پروژه های انرژی خورشیدی در جهان است را در اختیار دارد.

سازمان‌های غیردولتی نسبت به تأثیرات پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر بر مراکش، به ویژه خطر دامن زدن به درگیری‌ها در صحرای غربی مورد مناقشه، نگرانی‌هایی را ایجاد کرده‌اند. همچنین سؤالاتی در مورد سهم آنها در کمبود آب نیز وجود دارد زیرا پارک های خورشیدی برای تمیز کردن پانل ها به آب زیادی نیاز دارند. در این باره Xlinks می گوید که در زمینی که قصد استفاده از آن را دارد هیچ انسانی زندگی نمی کرد همچنین می‌گوید که در حال کار بر روی پروژه‌های نمک‌زدایی آب در این منطقه است و مازاد آب خالص تصفیه شده را در این منطقه باقی خواهد گذاشت.

از صحرا تا دوون

کابل Xlinks در امتداد بستر دریا و از اسپانیا، فرانسه و پرتغال عبور خواهد کرد. این مسیر فلات قاره را دنبال می کند و از اعماق خلیج بیسکای، خلیجی در اقیانوس اطلس که به خاطر دریاهای طوفانی و کشتی های غرق شده معروف است اجتناب می کند.

تیم مهندسی Xlinks توسط نایجل ویلیامز اداره می شود، که قبلاً North Sea Link را رهبری می کرد و یک اتصال بین نروژ به بریتانیا را در سال 2021  به اتمام رساند. به گفته موریش، مسیری که Xlinks دنبال خواهد کرد از نظر فنی ساده تر از North Sea Link است و لازم نیست از آبدره های عمیق نروژی، کوه ها یا دریاچه های داخلی که در مسیر نروژ به بریتانیا بود عبور کند.

این کابل در ایستگاه فرعی نزدیک آلوردیسکوت، روستایی در جنوب انگلستان، به زمین خواهد رسید و در آنجا برق به شبکه ملی بریتانیا تغذیه خواهد شد. موریش می گوید: ” کل ردپای ما در بریتانیا 30 هکتار خواهد بود”. Xlinks زمینی را برای ساخت ایستگاه مبدل تضمین کرده است اما هنوز چیزی در مراکش، بریتانیا یا در بستر دریا ساخته نشده است. در حال حاضر روی بررسی های زیر دریا کار می کند تا مسیر برنامه ریزی شده کابل را ارزیابی کند.

جمع آوری 45 میلیون پوند … از 20 میلیارد پوند

موریش می‌گوید برای راه‌اندازی اتصالات داخلی تا سال ۲۰۳۰ حدود ۲۰ میلیارد پوند هزینه نیاز است که بیشتر آن برای خود کابل است که «تقریباً نیمی از هزینه کلی پروژه» است و اما 20 میلیارد پوند مورد نیاز به 30 درصد سهام و 70 درصد تأمین مالی بدهی تقسیم می شود.

تاکنون Xlinks کمتر از یک چهار صدم کل را تامین کرده است اما می‌گوید که اکثر تامین مالی “مرحله توسعه” مورد نیاز خود را تامین کرده است. Octopus Energy و شرکت انرژی ملی ابوظبی معروف به TAQA   که یک شرکت انرژی است که توسط دولت امارات اداره می شود و یکی از بزرگترین تامین کنندگان برق در مراکش تا کنون، 45 میلیون پوند، کل سرمایه Xlinks را سرمایه گذاری کرده اند.

منبع: https://sifted.eu/articles/xlinks-morocco-uk-electricity-cable